Dobrostan pracowników cz. 1 czyli co powinien wiedzieć pracodawca o zmianach w Kodeksie pracy od 26 kwietnia 2023?
26 kwietnia 2023 zaczęły obowiązywać znaczące zmiany przepisów Kodeksu pracy. Przyczyną wprowadzonych zmian są dwie dyrektywy unijne, które mają gwarantować dobrostan pracownika tj. harmonię pomiędzy życiem zawodowym, a życiem prywatnym (z ang. well-being / work-life balance). Poniżej przedstawiamy skrótowo zestawienie najważniejszych z tych licznych nowości oraz modyfikacji dotychczasowych regulacji kodeksu pracy.
Umowy o pracę i zatrudnienie
- Umowa na okres próbny
– Zawierana maksymalnie na trzy miesiące z zastrzeżeniem:
- maksymalnie na 1 miesiąc – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;
- maksymalnie na 2 miesiące – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy;
– Strony mogą jednokrotnie wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny okresy wskazane w pkt 1 i 2 nie więcej jednak niż o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy; – Strony mogą uzgodnić w umowie o pracę na okres próbny, że umowę tę przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności; – Ponowne zawarcie umowy możliwe będzie tylko wówczas, gdy pracownik miałby być zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy.
- Umowa na czas określony
– Obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy przez pracodawcę; – Obowiązek konsultacji zamiaru wypowiedzenia umowy z reprezentującą pracownika organizacją związkową.
- Informacja o warunkach zatrudnienia
– Przekazywana nie później niż w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy; – Przekazywana w postaci papierowej lub elektronicznej; informację, pracodawca może przekazać pracownikowi w postaci elektronicznej, jeżeli będą dostępne dla pracownika z możliwością ich wydrukowania oraz przechowywania, a pracodawca zachowa dowód ich przekazania lub otrzymania przez pracownika; – Znacznie rozszerzony zakres treści informacji (art. 29 par. 3 k.p.); – Nie później niż w terminie 30 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy pracodawca informuje o nazwie instytucji zabezpieczenia społecznego, do których wpływają składki na ubezpieczenia społeczne związane ze stosunkiem pracy oraz informacje na temat ochrony związanej z zabezpieczeniem społecznym, zapewnianej przez pracodawcę; nie dotyczy to przypadku, w którym pracownik dokonuje wyboru instytucji zabezpieczenia społecznego.
- Informacje przy pracy za granicą, w tym przy podróżach służbowych
– Przed wyjazdem pracownika do pracy lub w celu wykonania zadania służbowego poza granicami kraju na okres przekraczający cztery kolejne tygodnie pracodawca przekazuje pracownikowi niezależnie od informacji z art. 29 k.p. , informacje w postaci papierowej lub elektronicznej m.in. o czasie wykonywania pracy w innym państwie oraz o warunkach pracy (szczegółowo w art. 29(1) k.p.).
Nowy urlop opiekuńczy i zwolnienie z powodu siły wyższej
- Urlop opiekuńczy
– Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy, w wymiarze pięciu dni, w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych; – Urlop ten jest niepłatny; – Udzielany na wniosek pracownika składany w postaci papierowej lub elektronicznej z co najmniej jednodniowym wyprzedzeniem; – Okres urlopu opiekuńczego wlicza się do okresu, od którego uzależnione są uprawnienia pracownicze.
- Zwolnienie z powodu siły wyższej
– Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze dwóch dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika; – W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia; – Wyboru sposobu korzystania ze zwolnienie dokonuje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym, wybór jest wiążący w danym roku; – Wniosek zgłaszany przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.
- Czas pracy
– Zwiększenie ilości przerw w pracy z art. 134 k.p. Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika:
- wynosi co najmniej 6 godzin – pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;
- jest dłuższy niż 9 godzin – pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;
- jest dłuższy niż 16 godzin – pracownik ma prawo do kolejnej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;
– Zgodnie z nowym art. 94(13) k.p., jeżeli obowiązek pracodawcy przeprowadzenia szkoleń pracowników niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego, lub z regulaminu, lub przepisów prawa, lub umowy o pracę oraz w przypadku szkoleń odbywanych przez pracownika na podstawie polecenia przełożonego, szkolenia takie odbywają się na koszt pracodawcy oraz, w miarę możliwości, w godzinach pracy pracownika; czas szkolenia odbywanego poza normalnymi godzinami pracy pracownika wlicza się do czasu pracy; – Pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanym czasu pracy oraz delegować poza stałe miejsce pracy. Podstawa prawna:
Przeczytaj także:
Źródło: Wolters Kluwer